Φεβρουάριος 2014.
Η πρώτη μου αυτή μηνιαία επικοινωνία μέσω της ιστοσελίδας γίνεται με την αφορμή τον προβληματισμό μου κατά την παρακολούθηση της ημερίδας της Ελληνική Ακαδημίας αισθητικής οδοντιατρικής 1ης Φεβρουαρίου 2014 στην Αθήνα.
Είναι νομίζω καιρός μέσα στο κλίμα της εσωστρέφειας και του γενικότερου προβληματισμού να καθιερωθούν πρωτοκόλλα αν όχι όλων, τουλάχιστον των επαγγελματικών μας λειτουργιών (οδοντιατρική πράξη, ανεφοδιασμός, διαχείριση κλπ) μεταξύ δε των άλλων και της συνεχούς επιμόρφωσής μας μέσω των συνεδρίων. Τα πρωτόκολλα θα αναβαθμίσουν την ποιότητα των επαγγελματικών συνεδρίων και θα ελέγξουν το κόστος τους. Δεδομένου ότι είναι σχεδόν αδύνατον να μπουν τέτοια πρωτόκολλα από κρατικούς ή άλλους κεντρικούς φορείς (περιφερειακή διοίκηση, επιστημονικοί φορείς, σύλλογοι, ομοσπονδίες, επιμελητήρια κλπ) είναι απαραίτητο ο κλινικός οδοντίατρος να αναζητήσει την δομική στόχευση και οργάνωση του κάθε συνεδρίου που προβάλλεται στον οδοντιατρικό τύπο.
Έτσι, η επιστημονική οργάνωση συνεδρίων δομείται βάσει ενός πρωτοκόλλου που θα περιλαμβάνει τον παρακάτω προβληματισμό.
- Σε ποιόν απευθύνεται το συνέδριο:
Τα επιστημονικά συνέδρια μπορεί να έχουν κλινικό, ακαδημαϊκό ή ερευνητικό χαρακτήρα. Έτσι όταν πρόκειται για έναν κλινικό επιστήμονα που μόλις αποφοίτησε από τις ακαδημαϊκές του σπουδές θα ενδιαφέρεται κατά προτεραιότητα για συνέδρια κλινικού, ερευνητικού και ακαδημαϊκού χαρακτήρα Έναν μέσης ηλικίας κλινικό επιστήμονα ενδιαφέρουν ισοδύναμα κλινικού, ερευνητικού και ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος συνέδρια. Τέλος έναν μεγαλύτερης ηλικίας κλινικό επιστήμονα θα ενδιαφέρουν κατά προτεραιότητα ακαδημαϊκού, ερευνητικού και τέλος κλινικού ενδιαφέροντος συνεδρία.
- Ποιος οργανώνει το συνέδριο:
- Σκόπιμο είναι οι ακαδημαϊκοί (πανεπιστήμια, σχολές, κοινωνικοί φορείς) φορείς να οργανώνουν ακαδημαϊκού χαρακτήρα συνέδρια με την μεθοδικότητα, την τεκμηρίωση, την ολοκλήρωση και τους στόχους που τους χαρακτηρίζει. Είναι εύκολο και ήδη δομημένο για έναν ακαδημαϊκό δάσκαλο να μεταφέρει τις ακαδημαϊκές προβολές σε ένα κοινό μεγάλης ηλικίας κλινικών επιστημόνων.
- Τα ερευνητικού χαρακτήρα συνέδρια οργανώνονται από ομιλητές που κάνουν έρευνα σε εξειδικευμένα κέντρα ή από εταιρείες που χρηματοδοτούν έρευνα. Παρουσιάσεις νέων υλικών και τεχνικών αφορούν τους κλινικούς οδοντιάτρους.
- Τα κλινικού χαρακτήρα συνέδρια οργανώνονται από επιστημονικές εταιρείες και συλλόγους και παρουσιάζουν κλινικοί επιστήμονες που κάνουν κλινική έρευνα ή τεκμηριωμένη κλινική εφαρμογή υλικών και μεθόδων.
- Μεικτού χαρακτήρα συνέδρια (πανελλήνια κ.ά.) χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή στην οργάνωση και τους στόχους γιατί ενέχεται ο κίνδυνος να εξυπηρετούνται οικονομικά, προσωπικά, κομματικά ή άλλα μη επιστημονικά κριτήρια.
- Τι μορφή έχει ένα κλινικό συνέδριο
- Η θεματολογία των κλινικών συνεδρίων περιλαμβάνει θέματα υλικών και τεχνικών. Προτιμούνται συνέδρια επικεντρωμένα (ένα θέμα), συνεκτικά (ολόπλευρη κάλυψη) από ομιλητές που έχουν εντρυφήσει στο θέμα του συνεδρίου
- Οι παρουσιάσεις δεν περιέχουν μεγάλες ιστορικές αναδρομές, επιδημιολογία, εκτενείς ταξινομήσεις (πίνακες, στατιστικά), επικέντρωση σε επιστημονική συζήτηση του θέματος.
- Οι κλινικές παρουσιάσεις χρησιμοποιούν πολύ οπτικό υλικό (φωτογραφία, βίντεο κλπ) και πολλά κλινικά περιστατικά.
- Οι ομιλητές επιλέγονται ώστε να απευθύνονται ταυτόχρονα και ισοδύναμα στο συναίσθημα και την λογική του ακροατηρίου (ομιλητής που καθηλώνει το ακροατήριο).
- Τα κλινικά συνέδρια συνοδεύονται από πρακτικές ασκήσεις (hands-on) βάσει της αρχής «πες- δείξε -κάνε» και αξιολόγηση όλων των παραγόντων του συνεδρίου (ομιλητές, πρακτικά, οργάνωση, κλινικό ενδιαφέρον, τεκμηρίωση, προτάσεις βελτίωσης)
Εν τέλει με την εφαρμογή πρωτόκολλων στην οργάνωση των συνεδρίων είναι δυνατόν να επιτευχθεί η αναμενόμενη ποιότητα (επιλογή του κατάλληλου θέματος, επιλογή αξιολογημένων ομιλητών, τήρηση των χρόνων του προγράμματος, κάλυψη των αναγκών ενός κλινικού οδοντιάτρου) και οικονομία πόρων (δίδακτρα, μεταβάσεις, ύπνος, φαγητό, προσφορές εμπορικών εταιρειών).
Το ατυχές είναι ότι πολλές φορές τα κλινικά συνέδρια οργανώνονταν από μη κλινικούς με συνέπεια την ασάφεια των στόχων ενός συνεδρίου. Αποτελεί γαγγραινώδη διαδικασία η στόχευση των οικονομικών μόνον ωφελημάτων (εμπορικές και επιστημονικές εταιρείες) δημόσιες σχέσεις, η προώθηση «ημετέρων» κλπ .
Οι παραπάνω ανεπιθύμητες σκοπιμότητες αποτρέπουν τους κλινικούς οδοντιάτρους να συμμετέχουν σε συνέδρια με συνέπεια την απομάκρυνσή τους από την συνεχώς εξελισσόμενη κλινική γνώση. Τους δε «dealers” της γνώσης να αποστερούνται της δυνατότητας εξέλιξης σε διαχρονικούς φορείς συνεχούς επιμόρφωσης.
Εν κατακλείδι ο καθορισμός ενός πρωτοκόλλου οργάνωσης κλινικών συνεδρίων είναι μία σύγχρονη αναγκαιότητα την οποία οφείλουμε να ασπαστούμε όλοι οι εμπλεκόμενη στην συνεχή επιμόρφωση.
